GAN NHIỄM MỠ KHÔNG DO BIA RƯỢU: “SÁT THỦ” GIẤU MẶT CỦA THỜI HIỆN ĐẠI

Khi nhắc đến gan nhiễm mỡ, nhiều người thường nghĩ đến rượu bia là nguyên nhân chính. Tuy nhiên, hiện nay, gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) đang trở thành một bệnh lý phổ biến và đáng báo động, đặc biệt ở người trẻ, dân văn phòng, người thừa cân, tiểu đường – những đối tượng không hề uống rượu nhưng vẫn có gan bị tổn thương âm thầm.

Gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?

Gan nhiễm mỡ không do rượu (Non-Alcoholic Fatty Liver Disease – NAFLD) là tình trạng mỡ tích tụ trong gan vượt quá 5% trọng lượng gan, xảy ra ở những người không uống hoặc uống rất ít rượu.

Bệnh chia làm 2 thể chính:

– Gan nhiễm mỡ đơn thuần (Simple steatosis): Ít nguy hiểm, có thể phục hồi nếu thay đổi lối sống.

– Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH): Có viêm và tổn thương tế bào gan, dễ tiến triển thành xơ gan và ung thư gan nếu không kiểm soát.

Vì sao gọi là “sát thủ giấu mặt”?

– Không triệu chứng rõ ràng: Người bệnh thường chỉ phát hiện qua siêu âm hoặc khám định kỳ.

– Tiến triển âm thầm: Nhiều năm không biểu hiện, nhưng âm thầm phá hủy tế bào gan.

– Không cảnh giác vì không uống rượu: Khiến nhiều người chủ quan, không kiểm tra sớm.

– Tăng mạnh trong xã hội hiện đại: Gắn liền với béo bụng, lười vận động, stress và thực phẩm nhanh.

Ai dễ mắc bệnh?

– Người béo bụng, thừa cân

– Người bị tiểu đường type 2

– Người ít vận động, ngồi nhiều

– Người có chế độ ăn giàu tinh bột, đường, thực phẩm chế biến sẵn

– Trẻ em và thanh niên béo phì sớm, dùng nhiều nước ngọt

Hậu quả nếu không điều trị kịp thời

– Xơ gan: Mô gan bị sẹo vĩnh viễn, suy giảm chức năng.

– Ung thư gan: Nguy cơ tăng cao nếu viêm gan kéo dài.

– Suy gan: Giai đoạn cuối, đòi hỏi ghép gan.

– Tăng nguy cơ tim mạch: Do mỡ máu và kháng insulin đi kèm.

 Làm gì để phòng và đảo ngược bệnh?

– Thay đổi lối sống – là “thuốc điều trị” hiệu quả nhất: Giảm cân hợp lý (5–10% trọng lượng cơ thể giúp cải thiện gan rõ rệt)

– Ăn uống khoa học: tăng rau xanh, chất xơ, hạn chế đường và chất béo bão hòa

– Tập thể dục đều đặn: ít nhất 150 phút/tuần (đi bộ nhanh, đạp xe, bơi…)

– Kiểm soát đường huyết và mỡ máu

– Khám gan định kỳ, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ

🔍 Lưu ý: Không tự ý dùng thuốc giảm mỡ gan hay thực phẩm chức năng nếu chưa có tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa.

Gan nhiễm mỡ không do rượu không còn là bệnh hiếm gặp – mà là một thách thức y tế cộng đồng đang ngày càng gia tăng. Dù nguy hiểm, bệnh hoàn toàn có thể đảo ngược nếu phát hiện sớm và thay đổi lối sống kịp thời. Hãy chủ động chăm sóc gan mỗi ngày, bắt đầu từ những việc đơn giản: ăn uống lành mạnh, vận động đều đặn và khám sức khỏe định kỳ.