ĐIỀU TRỊ VÀ PHÒNG NGỪA CƠN THIẾU MÁU NÃO THOÁNG QUA: KHÔNG ĐƯỢC XEM NHẸ

Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA – Transient Ischemic Attack) là một biến cố thần kinh tạm thời do sự gián đoạn ngắn hạn của lưu lượng máu đến não. Mặc dù các triệu chứng có thể tự biến mất hoàn toàn sau vài phút hoặc vài giờ, TIA không bao giờ là lành tính. Trên thực tế, nó là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ thực sự trong tương lai gần – có thể chỉ vài ngày hoặc vài giờ sau đó. Chính vì vậy, việc điều trị và phòng ngừa TIA cần được thực hiện khẩn trương, nghiêm túc và lâu dài. Đây không chỉ là cách để giảm nguy cơ đột quỵ mà còn là chiến lược bảo vệ não bộ và chất lượng sống.

Vì sao không được xem nhẹ cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)?

– Khoảng 1/3 bệnh nhân TIA sẽ bị đột quỵ thực sự trong vòng 1 năm nếu không được điều trị kịp thời.

– Trong đó, 10–15% sẽ đột quỵ trong vòng 90 ngày, và gần 50% những trường hợp đó xảy ra trong vòng 48 giờ đầu tiên.

– Đột quỵ thật sự có thể để lại hậu quả nghiêm trọng: liệt nửa người, mất ngôn ngữ, sa sút trí tuệ hoặc tử vong.

Vì vậy, TIA là “cửa sổ vàng” để can thiệp – ngay khi triệu chứng đã biến mất.

Nguyên tắc điều trị Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)

Can thiệp sớm sau cơn TIA

Ngay khi nghi ngờ có TIA, người bệnh cần được chuyển đến cơ sở y tế chuyên khoa để được đánh giá đầy đủ nguyên nhân và mức độ nguy cơ. Điều trị càng sớm, khả năng phòng ngừa đột quỵ càng cao.

Dùng thuốc đúng chỉ định

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây TIA, bác sĩ sẽ chỉ định:

– Thuốc kháng tiểu cầu (Aspirin, Clopidogrel): giúp ngăn hình thành cục máu đông.

– Thuốc chống đông (như Apixaban, Dabigatran) nếu nguyên nhân là rung nhĩ hoặc bệnh tim gây huyết khối.

– Thuốc hạ huyết áp: nếu có tăng huyết áp

– Statins: giúp giảm mỡ máu và ổn định mảng xơ vữa mạch

– Thuốc kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường

Điều quan trọng là uống thuốc đều đặn, lâu dài và đúng theo hướng dẫn. Việc tự ý ngưng thuốc là cực kỳ nguy hiểm.

Can thiệp mạch nếu cần thiết

Trong một số trường hợp, nếu phát hiện hẹp nặng động mạch cảnh hoặc dị tật tim bẩm sinh (như lỗ bầu dục tồn tại), bác sĩ có thể chỉ định:

– Đặt stent hoặc phẫu thuật bóc tách mảng xơ vữa

– Đóng lỗ thông tim bằng dụng cụ qua da

Những can thiệp này giúp giảm đáng kể nguy cơ tái phát TIA hoặc đột quỵ.

Phòng ngừa lâu dài: Bắt đầu từ lối sống

Điều trị TIA không thể chỉ dựa vào thuốc – mà còn cần thay đổi hành vi và lối sống toàn diện. Những thay đổi này không chỉ giúp phòng đột quỵ mà còn cải thiện sức khỏe tim mạch và tuổi thọ:

– Kiểm soát huyết áp dưới 130/80 mmHg

– Ngưng hút thuốc lá hoàn toàn

– Hạn chế rượu bia và chất kích thích

– Ăn uống lành mạnh: tăng rau xanh, trái cây, giảm muối, chất béo bão hòa và đường tinh luyện

– Tập thể dục đều đặn: ít nhất 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần

– Giảm cân nếu béo phì, kiểm soát tốt đường huyết và cholesterol

– Theo dõi định kỳ: tái khám chuyên khoa tim mạch và thần kinh theo hướng dẫn của bác sĩ

Nhớ rằng: Không có triệu chứng không có nghĩa là đã khỏi

– Sau một cơn TIA, nhiều người cảm thấy khỏe lại và nghĩ rằng “đã qua rồi”. Nhưng thực tế, TIA là lời cảnh báo của não bộ, chứ không phải kết thúc vấn đề.

– Chỉ khi được điều trị đầy đủ và phòng ngừa đúng cách, người bệnh mới thực sự thoát khỏi nguy cơ đột quỵ.

TIA là cơ hội quý giá để ngăn chặn một thảm họa y tế – nhưng cơ hội ấy rất ngắn và dễ bị bỏ lỡ. Việc điều trị và phòng ngừa TIA phải được xem là ưu tiên khẩn cấp, không thể trì hoãn và không thể xem nhẹ.

Nếu bạn hoặc người thân từng có triệu chứng thần kinh thoáng qua như nói khó, yếu tay chân, tê mặt, nhìn mờ… dù chỉ trong vài phút – hãy hành động ngay hôm nay. Điều trị kịp thời có thể cứu bạn khỏi một cơn đột quỵ có thể thay đổi cả cuộc đời.