THEO DÕI TÁI PHÁT SAU CƠN THIẾU MÁU NÃO THOÁNG QUA: BAO LÂU NÊN KIỂM TRA LẠI?

Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA – Transient Ischemic Attack) là một biến cố thần kinh thoáng qua nhưng cảnh báo nguy cơ đột quỵ thật sự trong tương lai gần. Sau một cơn TIA, người bệnh không được xem là “hết bệnh” – ngược lại, cần theo dõi y tế nghiêm ngặt để ngăn chặn tái phát hoặc tiến triển thành đột quỵ nặng. Vậy sau khi xuất viện hoặc ổn định, người từng bị TIA nên tái khám khi nào, kiểm tra gì và theo dõi trong bao lâu?

Vì sao cần theo dõi chặt chẽ sau cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)?

– Nguy cơ đột quỵ cao nhất trong 48 giờ đầu sau TIA, và vẫn duy trì ở mức cao trong vòng 90 ngày

– 1/3 bệnh nhân TIA có thể bị đột quỵ thật nếu không điều trị kịp thời

– Nhiều trường hợp TIA có nguyên nhân nền tảng chưa được phát hiện ngay, như rung nhĩ, hẹp mạch cảnh, tăng đông máu, xơ vữa tiến triển…

– Theo dõi định kỳ là cách duy nhất để kiểm soát và điều chỉnh điều trị, từ đó giảm thiểu tối đa nguy cơ tái phát.

Lịch theo dõi sau cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA): Giai đoạn nào cũng quan trọng

Ngay sau khi TIA xảy ra:

– Tái khám trong vòng 3–7 ngày đầu sau khi ra viện hoặc sau đợt cấp ổn định

– Đánh giá hiệu quả điều trị (thuốc chống đông, hạ áp, hạ mỡ…)

– Xem xét các kết quả chẩn đoán ban đầu có cần mở rộng thêm không (ví dụ: Holter ECG 24–72 giờ nếu nghi rung nhĩ thoáng qua)

1 tháng sau TIA:

– Đánh giá toàn diện lại triệu chứng, huyết áp, lipid máu, đường huyết

– Điều chỉnh liều thuốc nếu cần

– Nhắc nhở và củng cố tuân thủ điều trị, thay đổi lối sống

3–6 tháng sau TIA:

– Tái kiểm tra hình ảnh học nếu trước đó phát hiện hẹp mạch máu

– Siêu âm Doppler động mạch cảnh nếu có xơ vữa

– Tiếp tục theo dõi nhịp tim, ECG, đặc biệt ở người có bệnh tim, nghi rung nhĩ

– Xét nghiệm kiểm tra tác dụng phụ của thuốc nếu dùng chống đông, statin…

Mỗi 6 tháng – 1 năm sau đó:

– Nếu bệnh ổn định, không có biến chứng, có thể duy trì tái khám định kỳ mỗi 6–12 tháng

– Tuy nhiên, nếu có bất kỳ triệu chứng thần kinh mới xuất hiện, cần đi khám lại ngay, không chờ lịch định kỳ

Những chỉ số cần theo dõi định kỳ sau TIA

– Huyết áp: mục tiêu < 140/90 mmHg (hoặc < 130/80 ở người có đái tháo đường)

– Cholesterol LDL: < 70 mg/dL ở người nguy cơ cao

– HbA1C: < 7% nếu có đái tháo đường

– Tình trạng rung nhĩ: kiểm tra bằng ECG hoặc Holter

– Tình trạng mạch cảnh, tuần hoàn não: siêu âm Doppler định kỳ nếu có xơ vữa

Khi nào cần đi khám lại sớm hơn?

Ngay cả ngoài lịch hẹn, người từng bị TIA nên đến khám ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:

– Đột ngột yếu tay chân, tê nửa người, nói khó, nhìn mờ, mất thăng bằng

– Đau đầu dữ dội, chóng mặt không rõ nguyên nhân

– Hồi hộp, tim đập nhanh, khó thở bất thường

– Mất ý thức thoáng qua hoặc lú lẫn

– Những dấu hiệu này có thể cho thấy TIA tái phát hoặc đột quỵ thực sự đang đến gần.

Kết luận

Theo dõi sau TIA không chỉ là thủ tục, mà là chiến lược sống còn để phòng tránh đột quỵ tái phát. Mỗi đợt khám là cơ hội để:

– Đánh giá nguy cơ

– Kiểm soát bệnh nền

– Tối ưu hóa điều trị

– Hướng dẫn lối sống và chế độ sinh hoạt phù hợp

Đừng nghĩ rằng hết triệu chứng là đã an toàn. TIA là một cảnh báo – nhưng nếu được theo dõi và quản lý tốt, nó sẽ không trở thành thảm họa.