BỆNH GAN KHÔNG DO BIA RƯỢU – ĐỪNG NGHĨ MÌNH “AN TOÀN” NẾU KHÔNG UỐNG RƯỢU BIA

Khi nói đến bệnh gan, nhiều người lập tức nghĩ đến rượu bia. Nhưng trên thực tế, rất nhiều người mắc bệnh gan dù không hề uống một giọt rượu nào. Đây là nhóm bệnh lý gan không do rượu (non-alcoholic liver disease), ngày càng phổ biến và nguy hiểm trong xã hội hiện đại.

Bệnh gan không do bia rượu là gì?

Đây là nhóm bệnh gan xảy ra ở những người không hoặc ít uống rượu, nhưng gan vẫn bị tổn thương do rối loạn chuyển hóa, béo phì, tiểu đường, hoặc nhiễm virus. Trong đó, hai bệnh phổ biến nhất là:

– Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)

– Viêm gan do virus (viêm gan B, C)

Ngoài ra, còn có thể gặp các nguyên nhân khác như: thuốc, chất độc, tự miễn, bệnh lý di truyền…

Những nguyên nhân chính gây bệnh gan không do rượu

– Hội chứng chuyển hóa: Gồm béo phì, tăng mỡ máu, tiểu đường type 2 – là “bộ ba” khiến gan tích tụ mỡ và viêm mạn tính.

– Virus viêm gan: Viêm gan B và C là những thủ phạm thầm lặng gây viêm, xơ gan, và thậm chí là ung thư gan.

– Dùng thuốc kéo dài: Một số loại thuốc điều trị lao, ung thư, kháng sinh, giảm đau, nếu dùng không đúng cách có thể gây độc cho gan.

– Chế độ ăn uống và lối sống: Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, ít vận động, căng thẳng kéo dài – tất cả đều góp phần làm gan “quá tải”.

– Bệnh tự miễn hoặc di truyền: Một số người có hệ miễn dịch tấn công gan (viêm gan tự miễn), hoặc mang đột biến gen liên quan đến chuyển hóa đồng, sắt.

Dấu hiệu bệnh gan không do rượu

Phần lớn các bệnh gan không do rượu không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng bạn cần cảnh giác khi thấy:

– Mệt mỏi dai dẳng

– Chán ăn, đầy bụng, khó tiêu

– Vàng da, vàng mắt

– Đau tức vùng gan (hạ sườn phải)

– Tăng men gan khi xét nghiệm định kỳ

– Xuất hiện báng bụng, phù chân (giai đoạn muộn)

Nguy hiểm không kém gì bệnh gan do rượu

Dù không do rượu, nhưng các bệnh lý này vẫn có thể dẫn đến:

– Xơ gan

– Ung thư gan nguyên phát

– Suy gan

– Tử vong nếu không được phát hiện và điều trị sớm

Điểm nguy hiểm là nhiều người chủ quan vì nghĩ mình không uống rượu, nên gan chắc khỏe – cho đến khi phát hiện thì đã ở giai đoạn muộn.

Cách phòng và bảo vệ gan

– Kiểm soát cân nặng, đường huyết, mỡ máu

– Tầm soát viêm gan B, C – đặc biệt nếu gia đình có người mắc

– Hạn chế thuốc không cần thiết – không lạm dụng kháng sinh, giảm đau

– Ăn uống lành mạnh – tránh dầu mỡ, tăng rau xanh, trái cây

– Tập thể dục đều đặn – ít nhất 30 phút/ngày

–  Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt xét nghiệm men gan, siêu âm gan

Không uống rượu không đồng nghĩa với việc gan của bạn khỏe mạnh. Trong thời đại béo phì, căng thẳng và thực phẩm công nghiệp gia tăng, bệnh gan không do rượu đang ngày càng phổ biến – thậm chí là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan và ung thư gan tại nhiều quốc gia. Vì vậy, hãy lắng nghe cơ thể và chủ động bảo vệ gan mỗi ngày, từ lối sống, chế độ ăn, đến việc khám định kỳ.