SỰ KHÁC BIỆT GIỮA TIỂU ĐƯỜNG TUÝP 1 VÀ TUÝP 2

Đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa mạn tính, trong đó cơ thể không sử dụng hoặc không sản xuất được insulin – hormone điều hòa đường huyết. Trong thực tế, có 2 loại phổ biến là tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2, với cơ chế, biểu hiện và cách điều trị rất khác nhau.

Tiểu đường tuýp 1 – Khi cơ thể tự quay lưng với chính mình

– Tiểu đường tuýp 1 thường khởi phát ở trẻ em hoặc người trẻ tuổi, nhưng không vì thế mà nhẹ nhàng hơn. Đây là kết quả của một phản ứng tự miễn, khi hệ miễn dịch – lẽ ra phải bảo vệ cơ thể – lại tấn công nhầm tuyến tụy, phá hủy các tế bào beta sản xuất insulin. Không có insulin, cơ thể không thể đưa đường từ máu vào tế bào để tạo năng lượng.

– Diễn tiến của tuýp 1 thường đột ngột, nhanh chóng và dữ dội. Trẻ có thể sụt cân nhanh, khát nước nhiều, mệt mỏi, thậm chí có thể rơi vào hôn mê nhiễm toan ceton nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

– Đối với tuýp 1, insulin không còn là một lựa chọn – mà là một điều kiện sống còn. Người bệnh phải tiêm insulin suốt đời, kèm theo đó là việc kiểm soát ăn uống, vận động và theo dõi đường huyết hằng ngày.

Tiểu đường tuýp 2 – Kẻ thù âm thầm của thời hiện đại

– Trái ngược với tuýp 1, tiểu đường tuýp 2 là kết quả của sự tích tụ sai lầm nhỏ trong lối sống hiện đại: ăn nhiều, ít vận động, thừa cân, stress kéo dài. Loại tiểu đường này thường gặp ở người trưởng thành, nhất là sau tuổi 40, nhưng đang ngày càng trẻ hóa – thậm chí đã xuất hiện ở thanh thiếu niên.

– Cơ thể của người mắc tuýp 2 vẫn sản xuất được insulin, nhưng do bị đề kháng, insulin không thể làm tốt công việc của mình. Ban đầu, tuyến tụy phải làm việc gắng sức để bù đắp, nhưng theo thời gian, nó cũng suy kiệt.

– Vấn đề nguy hiểm nhất của tuýp 2 là diễn tiến âm thầm. Người bệnh có thể không hề cảm thấy bất thường cho đến khi các biến chứng như mờ mắt, tổn thương thận, tê bì chân tay hoặc cơn nhồi máu cơ tim đầu tiên ập đến.

– Tin tốt là: tuýp 2 có thể phòng ngừa được, và nếu phát hiện sớm, hoàn toàn có thể kiểm soát bằng chế độ ăn uống, tập luyện và dùng thuốc hợp lý – chưa cần đến insulin ngay từ đầu.

Hiểu rõ để sống chủ động hơn

Hiểu đúng sự khác biệt giữa tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 không chỉ giúp ta điều trị đúng cách, mà còn giúp xã hội bớt kỳ thị, bớt hiểu nhầm – nhất là với những đứa trẻ buộc phải tiêm insulin mỗi ngày.

Và quan trọng hơn, hiểu về tuýp 2 chính là hiểu về chính mình, về cách chúng ta đang sống – để thay đổi trước khi bệnh đến gõ cửa.

Dù là tiểu đường tuýp 1 hay tuýp 2 – đừng sợ hãi, hãy hiểu và hành động. Bởi bạn không cô đơn trong hành trình sống khỏe với căn bệnh này.