GAN NHIỄM MỠ KHÔNG DO RƯỢU – “SÁT THỦ” THẦM LẶNG TRONG CƠ THỂ BẠN

Bạn không uống rượu, không hút thuốc, ăn uống cũng không quá “vô tội vạ” – nhưng bác sĩ lại nói bạn bị gan nhiễm mỡ? Đừng ngạc nhiên. Gan nhiễm mỡ không do rượu (Non-Alcoholic Fatty Liver Disease – NAFLD) đang là một trong những bệnh lý gan phổ biến nhất hiện nay, và có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan nếu không được phát hiện sớm và thay đổi kịp thời.

Gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?

Đây là tình trạng mỡ tích tụ quá mức trong tế bào gan, nhưng không do rượu bia gây ra. Bệnh có thể tiến triển qua 3 giai đoạn:

– Gan nhiễm mỡ đơn thuần (ít triệu chứng)

– Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) – gan bắt đầu viêm

– Xơ gan – gan mất chức năng, thậm chí dẫn đến ung thư gan

– Đặc biệt nguy hiểm là bệnh không gây đau, không gây sốt, nhưng tiến triển âm thầm trong nhiều năm.

Ai dễ bị NAFLD?

– Người béo bụng hoặc thừa cân

– Người bị tiểu đường, kháng insulin

– Người ít vận động, ngồi nhiều, ăn nhiều tinh bột, đồ ngọt

– Người bị rối loạn mỡ máu, tăng cholesterol

– Trẻ em và người trẻ tuổi ít hoạt động thể lực, ăn uống thiếu kiểm soát

📌 Đáng lo ngại: Gan nhiễm mỡ không do rượu đang gia tăng nhanh ở người trẻ, thậm chí ở người gầy nếu có rối loạn chuyển hóa.

Dấu hiệu nhận biết – thường không rõ ràng

Hầu hết bệnh nhân không có triệu chứng, chỉ tình cờ phát hiện khi đi siêu âm bụng hoặc làm xét nghiệm men gan. Một số trường hợp có thể có:

– Mệt mỏi, chán ăn

– Cảm giác đầy bụng, nặng vùng hạ sườn phải

– Men gan tăng nhẹ trong xét nghiệm máu

– Vàng da, vàng mắt (khi bệnh đã tiến triển)

Nguy hiểm gì nếu không điều trị?

Nếu không kiểm soát sớm, bệnh có thể dẫn đến:

– Viêm gan mạn tính

– Xơ gan – mô gan bị thay thế bằng mô sẹo không hồi phục

– Ung thư gan nguyên phát (HCC)

– Suy gan, rối loạn đông máu, biến chứng nặng nề

Có thể chữa khỏi không?

Gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu có thể hồi phục hoàn toàn nếu người bệnh thay đổi lối sống:

– Giảm cân từ từ (5–10% trọng lượng cơ thể)

– Tập thể dục đều đặn – đi bộ, đạp xe, bơi lội… ít nhất 30 phút mỗi ngày

– Ăn uống lành mạnh – tăng rau xanh, ngũ cốc nguyên cám, giảm tinh bột, mỡ động vật, đường

– Kiểm soát tiểu đường, mỡ máu nếu có

– Tái khám định kỳ để theo dõi tiến triển gan

Gan nhiễm mỡ không do rượu là căn bệnh thời đại mới – không rượu bia nhưng vẫn gây xơ gan, ung thư nếu xem nhẹ. Việc bạn không cảm thấy đau không có nghĩa là gan đang khỏe. Hãy hành động sớm để đảo ngược quá trình trước khi quá muộn. Một chút thay đổi hôm nay có thể bảo vệ cả lá gan – và cả cuộc đời bạn.