LÀM SAO ĐỂ PHÒNG TRÁNH CƠN THIẾU MÁU NÃO THOÁNG QUA (TIA) VÀ TIỀN SẢN GIẬT KHI MANG THAI?

Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) và tiền sản giật là hai tình trạng nguy hiểm có thể xảy ra trong thai kỳ. Dù nguyên nhân và cơ chế bệnh lý khác nhau, cả hai đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi nếu không được phòng ngừa và theo dõi đúng cách. Vậy làm sao để giảm thiểu rủi ro? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ và chủ động bảo vệ bản thân trong suốt thai kỳ.

Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) và tiền sản giật – vì sao cần cảnh giác?

– TIA (Transient Ischemic Attack) là tình trạng gián đoạn tạm thời máu lên não, gây ra các triệu chứng thần kinh thoáng qua như nói khó, tê mặt, yếu tay chân hoặc nhìn mờ. Dù hồi phục nhanh, TIA là cảnh báo đột quỵ trong tương lai.

– Tiền sản giật là biến chứng thai kỳ liên quan đến tăng huyết áp và tổn thương đa cơ quan, thường xuất hiện sau tuần thứ 20. Nếu không được kiểm soát, có thể dẫn đến sản giật, đột quỵ hoặc suy thai.

Cả hai đều liên quan đến rối loạn mạch máu, tăng đông máu, huyết áp bất thường, và các yếu tố nguy cơ thường chồng lấp nhau.

8 cách phòng tránh cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)  hiệu quả

Khám thai định kỳ và đúng lịch

Khám thai đều đặn giúp bác sĩ theo dõi huyết áp, xét nghiệm nước tiểu (để phát hiện protein), đánh giá tình trạng tim mạch, và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường – đặc biệt là ở các thai phụ có nguy cơ cao như:

– Tiền sử tăng huyết áp

– Có bệnh tim mạch, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu

– Mang thai con đầu lòng hoặc đa thai

– Từng bị tiền sản giật hoặc TIA trong thai kỳ trước

Kiểm soát huyết áp

Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tiền sản giật và cũng là yếu tố thúc đẩy đột quỵ. Phụ nữ mang thai nên:

– Đo huyết áp thường xuyên (tại nhà nếu có thể)

– Hạn chế ăn mặn, đồ đóng hộp

– Duy trì cân nặng phù hợp

– Uống thuốc hạ áp theo đúng chỉ định nếu cần

Duy trì lối sống lành mạnh

– Ăn uống cân bằng, tăng cường rau xanh, cá, ngũ cốc nguyên hạt

– Giảm đường, tinh bột tinh luyện và chất béo bão hòa

– Không hút thuốc và tránh khói thuốc

– Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya và căng thẳng kéo dài

Vận động nhẹ nhàng, đều đặn

Tập thể dục phù hợp với thể trạng – như đi bộ, yoga bầu, bơi lội – giúp:

– Cải thiện tuần hoàn máu

– Giảm nguy cơ huyết khối

– Ổn định đường huyết, huyết áp và tâm trạng

Lưu ý: luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào.

Kiểm tra và điều chỉnh các bệnh lý nền

Nếu có bệnh lý tim mạch, rối loạn đông máu, lupus, đái tháo đường hay rối loạn mỡ máu – hãy đảm bảo bệnh được kiểm soát tốt trước và trong khi mang thai.

Một số trường hợp cần dùng thuốc phòng chống đông hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu liều thấp (như aspirin 81mg) theo chỉ định của bác sĩ.

Theo dõi triệu chứng thần kinh bất thường

Bất kỳ dấu hiệu nào như:

– Tê yếu một bên người

– Nói khó, nhìn mờ thoáng qua

– Mất thăng bằng, choáng váng đột ngột

Dù chỉ diễn ra trong vài phút cũng không được bỏ qua – đây có thể là dấu hiệu của TIA hoặc khởi phát tiền sản giật.

Bổ sung vi chất đầy đủ

Một số vi chất có vai trò trong bảo vệ thành mạch và điều hòa huyết áp:

– Canxi: giảm nguy cơ tiền sản giật (đặc biệt với người thiếu canxi trong khẩu phần)

– Axit folic và vitamin nhóm B: giúp kiểm soát homocysteine, yếu tố nguy cơ tim mạch

– Magne: hỗ trợ giảm nguy cơ co giật và điều hòa huyết áp

– Tham khảo bác sĩ sản để được kê đơn phù hợp.

Giữ tâm lý thoải mái, tránh stress kéo dài

Stress làm tăng cortisol – có thể làm huyết áp tăng, giấc ngủ kém, tuần hoàn kém. Hãy dành thời gian thư giãn mỗi ngày, chia sẻ với người thân và không ngại hỏi bác sĩ nếu có điều gì lo lắng.

Kết luận

Không phải mọi thai phụ đều sẽ bị TIA hay tiền sản giật, nhưng mọi phụ nữ mang thai đều nên chủ động phòng ngừa. Với những thay đổi sâu sắc về sinh lý trong thai kỳ, việc chăm sóc bản thân kỹ lưỡng chính là cách tốt nhất để bảo vệ mẹ và bé.

Nếu bạn từng bị TIA, có bệnh nền, hoặc mang thai lần đầu sau 35 tuổi – đừng ngần ngại trao đổi cụ thể với bác sĩ để có kế hoạch theo dõi và phòng ngừa phù hợp ngay từ đầu thai kỳ.