CHẨN ĐOÁN THOÁI HÓA KHỚP Ở PHỤ NỮ MÃN KINH

Để chẩn đoán thoái hóa khớp ở phụ nữ mãn kinh, bác sĩ sẽ kết hợp khám lâm sàng (kiểm tra đau, sưng, cứng khớp, biến dạng khớp, tiếng kêu lục cục) với các phương pháp cận lâm sàng như chụp X-quang, CT, MRI để quan sát khe khớp, gai xương.

Vì sao cần chẩn đoán sớm thoái hóa khớp?

Thoái hóa khớp là bệnh lý mạn tính, tiến triển âm thầm, dễ bị nhầm với các bệnh cơ – xương – khớp khác như viêm khớp dạng thấp, gout. Ở phụ nữ mãn kinh, nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm, bệnh có thể gây đau mạn tính, biến dạng khớp và tàn phế.

Quy trình chẩn đoán thoái hóa khớp

Khai thác bệnh sử và triệu chứng lâm sàng

– Đau khớp: âm ỉ, tăng khi vận động, giảm khi nghỉ.

– Cứng khớp buổi sáng: thường < 30 phút, khác với viêm khớp dạng thấp (> 1 giờ).

– Hạn chế vận động: khó gập gối, xoay khớp háng, cúi lưng.

– Tiếng lạo xạo, lục khục khi cử động.

– Biến dạng khớp (muộn): lệch trục khớp gối, hạch ở ngón tay.

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ:

– Kiểm tra tầm vận động khớp.

– Đánh giá mức độ đau khi ấn vào khớp.

– Quan sát sưng, biến dạng, teo cơ quanh khớp.

Cận lâm sàng

– X-quang khớp: dấu hiệu điển hình của thoái hóa khớp gồm:

– Hẹp khe khớp.

– Mọc gai xương (osteophytes).

– Xơ cứng xương dưới sụn.

– Biến dạng đầu xương.

– MRI: cho hình ảnh chi tiết về sụn khớp, sớm hơn X-quang.

– Siêu âm khớp: phát hiện dịch khớp, tổn thương phần mềm quanh khớp.

– Xét nghiệm máu: thường bình thường, giúp loại trừ bệnh lý viêm khớp dạng thấp (RF, anti-CCP) hoặc gout (acid uric).

Thang điểm và tiêu chuẩn chẩn đoán

ACR (American College of Rheumatology) đưa ra các tiêu chuẩn chẩn đoán thoái hóa khớp gối, háng, bàn tay dựa trên triệu chứng + hình ảnh X-quang + loại trừ các bệnh khác.

Khi nào phụ nữ mãn kinh nên đi khám khớp?

– Đau khớp kéo dài > 3 tuần, không cải thiện với nghỉ ngơi.

– Cứng khớp buổi sáng lặp lại nhiều ngày.

– Có tiếng lạo xạo khi vận động, hạn chế cử động.

– Xuất hiện sưng, biến dạng khớp.

– Đau khớp kèm theo các triệu chứng toàn thân: sốt, sụt cân, mệt mỏi (cần loại trừ viêm khớp hoặc bệnh lý khác).

Chẩn đoán thoái hóa khớp ở phụ nữ mãn kinh cần sự kết hợp giữa thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm hình ảnh học. Việc phát hiện sớm giúp can thiệp kịp thời, giảm triệu chứng đau, duy trì vận động và phòng ngừa biến chứng nặng nề.