BỆNH MẠCH VÀNH Ở PHỤ NỮ MÃN KINH – KHÁC GÌ SO VỚI NAM GIỚI?

Bệnh mạch vành ở phụ nữ mãn kinh có sự khác biệt lớn so với nam giới, chủ yếu là sự xuất hiện muộn hơn, triệu chứng không điển hình (đau ngực mơ hồ, mệt mỏi, khó thở, buồn nôn), nguyên nhân bệnh phức tạp hơn (liên quan đến vi mạch vành), và sự gia tăng nguy cơ đáng kể sau mãn kinh do suy giảm estrogen, …

Tỷ lệ mắc bệnh và đặc điểm triệu chứng ở phụ nữ mãn kinh

– Trước tuổi mãn kinh, estrogen giúp phụ nữ có lợi thế bảo vệ tim mạch so với nam giới. Tuy nhiên, sau mãn kinh, khi estrogen suy giảm mạnh, nguy cơ mắc bệnh mạch vành ở nữ tăng nhanh chóng, thậm chí tiệm cận hoặc vượt nam giới cùng độ tuổi.

– Phụ nữ mãn kinh thường có nhiều yếu tố nguy cơ phối hợp như: tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, béo bụng, tiểu đường type 2, ít vận động, stress kéo dài.

– Triệu chứng bệnh mạch vành ở nữ giới có thể khác với nam:

+ Nam thường đau thắt ngực điển hình (đau ngực trái, lan lên cổ, tay trái).

+ Nữ giới lại dễ gặp triệu chứng mơ hồ, không đặc hiệu: khó thở, mệt mỏi, buồn nôn, đau vùng thượng vị, cảm giác tức nặng hoặc bỏng rát ngực.

👉 Chính vì vậy, phụ nữ mãn kinh có thể bị chậm chẩn đoán hoặc bỏ sót bệnh mạch vành, làm tăng nguy cơ biến chứng nặng.

Nguy cơ bỏ sót chẩn đoán do triệu chứng “không điển hình”

– Do biểu hiện mơ hồ, nhiều phụ nữ và thậm chí cả bác sĩ dễ quy các triệu chứng sang rối loạn tiêu hóa, căng thẳng, lo âu hay rối loạn thần kinh thực vật.

– Các nghiên cứu cho thấy, phụ nữ có nguy cơ bị chẩn đoán nhầm hoặc chậm chẩn đoán bệnh mạch vành cao hơn nam giới, dẫn đến việc nhập viện muộn khi đã có biến chứng như nhồi máu cơ tim cấp hoặc suy tim.

– Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức: khi phụ nữ trung niên – đặc biệt là sau mãn kinh – có các triệu chứng bất thường, cần nghĩ ngay đến bệnh tim mạch thay vì bỏ qua.

Khi nào cần làm các xét nghiệm và thăm dò tim mạch?

Để phát hiện sớm bệnh mạch vành, phụ nữ sau mãn kinh nên thăm khám tim mạch khi có:

– Khó thở khi gắng sức hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi.

– Đau tức ngực (dù nhẹ hoặc mơ hồ).

– Mệt mỏi, hồi hộp, đánh trống ngực bất thường.

– Tiền sử tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu.

👉 Các xét nghiệm, thăm dò quan trọng:

– Điện tâm đồ (ECG): Phát hiện rối loạn dẫn truyền, thiếu máu cơ tim.

– Siêu âm tim: Đánh giá chức năng co bóp, vận động thành tim, tình trạng van tim.

– Nghiệm pháp gắng sức: Kiểm tra đáp ứng của tim khi vận động.

– Chụp CT mạch vành hoặc chụp động mạch vành qua ống thông: Phương pháp “tiêu chuẩn vàng” để xác định vị trí và mức độ hẹp mạch vành.

– Xét nghiệm máu: Kiểm tra mỡ máu, đường huyết, men tim.

Kết luận: Bệnh mạch vành ở phụ nữ mãn kinh có đặc thù khác so với nam giới, dễ bị bỏ sót do triệu chứng không điển hình. Vì vậy, việc chủ động tầm soát tim mạch định kỳ, kết hợp lối sống lành mạnh và khám chuyên khoa khi có dấu hiệu bất thường là chìa khóa giúp phụ nữ bảo vệ trái tim sau tuổi mãn kinh.