ĐỘT QUỴ Ở PHỤ NỮ MÃN KINH – DẤU HIỆU CẦN CẤP CỨU SỚM

Đột quỵ ở phụ nữ mãn kinh có các dấu hiệu tương tự như ở nam giới như yếu hoặc tê một bên cơ thể, khó nói, khó nhìn, đau đầu dữ dội và mất thăng bằng, nhưng phụ nữ có thể có thêm các triệu chứng không rõ ràng khác như mệt mỏi đột ngột, đau ngực kèm nấc cụt, hoặc thay đổi hành vi, ảo giác, …

Vì sao mãn kinh làm tăng nguy cơ đột quỵ?

Mãn kinh là giai đoạn cơ thể phụ nữ trải qua sự suy giảm mạnh mẽ của hormone estrogen – yếu tố vốn có vai trò bảo vệ tim mạch và não bộ. Khi estrogen giảm:

– Mạch máu kém đàn hồi, dễ xơ vữa → tăng nguy cơ huyết khối gây tắc mạch máu não.

– Rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, tiểu đường type 2 thường xuất hiện nhiều hơn sau mãn kinh → đều là yếu tố nguy cơ hàng đầu của đột quỵ.

– Tăng cân, béo bụng, ít vận động, mất ngủ, stress cũng góp phần làm tăng nguy cơ.

👉 Do đó, sau tuổi mãn kinh, nguy cơ đột quỵ thiếu máu não và xuất huyết não ở phụ nữ tăng rõ rệt, thậm chí có thể cao hơn nam giới cùng độ tuổi.

Dấu hiệu FAST – Nhận biết đột quỵ sớm để cứu sống kịp thời

Đột quỵ tiến triển rất nhanh, mỗi phút trôi qua có thể làm hàng triệu tế bào não chết đi. Vì vậy, việc nhận diện dấu hiệu sớm là vô cùng quan trọng. Nguyên tắc FAST giúp ghi nhớ dễ dàng:

– F (Face – Khuôn mặt): Miệng méo, nụ cười lệch, nhân trung lệch.

– A (Arm – Cánh tay): Yếu hoặc liệt một bên tay/chân, không nâng lên được.

– S (Speech – Giọng nói): Nói khó, nói ngọng, khó hiểu hoặc không nói được.

– T (Time – Thời gian): Cần gọi cấp cứu và đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay lập tức.

⏱ “Thời gian vàng” trong cấp cứu đột quỵ là 3–4,5 giờ đầu. Điều trị càng sớm, khả năng phục hồi càng cao và giảm nguy cơ tàn tật vĩnh viễn.

 Phòng ngừa đột quỵ ở phụ nữ mãn kinh

Lối sống lành mạnh

– Kiểm soát cân nặng, tránh béo bụng.

– Tập thể dục tối thiểu 150 phút/tuần (đi bộ nhanh, yoga, bơi lội, đạp xe).

– Hạn chế muối, ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá béo, ngũ cốc nguyên hạt.

– Tránh rượu bia, thuốc lá, cà phê quá mức.

– Ngủ đủ giấc, giảm stress bằng thiền, hít thở sâu, yoga.

Tầm soát định kỳ

– Đo huyết áp thường xuyên, giữ dưới 130/80 mmHg.

– Kiểm tra mỡ máu, đường huyết 6–12 tháng/lần.

– Tầm soát nguy cơ tim mạch, siêu âm mạch cảnh nếu cần.

– Khám chuyên khoa ngay khi có triệu chứng bất thường: chóng mặt, đau đầu, yếu liệt thoáng qua.

Kết luận: Đột quỵ là biến chứng nguy hiểm hàng đầu ở phụ nữ mãn kinh, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa. Nhận biết dấu hiệu FAST và hành động kịp thời có thể cứu sống và giảm tàn tật. Song song, việc duy trì lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ chính là chìa khóa bảo vệ não bộ cho phụ nữ sau tuổi mãn kinh.