KHUYẾN CÁO THEO DÕI TIM MẠCH ĐỊNH KỲ CHO PHỤ NỮ SAU 45 TUỔI

Sau tuổi 45, đặc biệt là giai đoạn mãn kinh, phụ nữ đối mặt với nhiều biến đổi về tim mạch do sự suy giảm estrogen – một hormone có vai trò bảo vệ tim mạch tự nhiên. Việc tầm soát và theo dõi tim mạch định kỳ là chìa khóa quan trọng giúp phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, nhồi máu cơ tim, đột quỵ và suy tim.

Vì sao cần khám tim mạch sau 45 tuổi?

– Suy giảm estrogen: làm tăng xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu.

– Hội chứng chuyển hóa: tăng cân, béo bụng, kháng insulin dễ dẫn đến tiểu đường và bệnh tim mạch.

– Nguy cơ bệnh tim mạch tăng gấp 2–3 lần so với giai đoạn tiền mãn kinh.

– Triệu chứng ở nữ thường không điển hình (mệt mỏi, khó thở nhẹ, rối loạn giấc ngủ) nên dễ bị bỏ sót.

Khám và xét nghiệm định kỳ cần thực hiện

Khám lâm sàng:

– Đo huyết áp ít nhất 1 lần/tháng tại nhà và mỗi 6–12 tháng tại cơ sở y tế.

– Đo cân nặng, vòng eo, BMI để tầm soát béo bụng và thừa cân.

– Nghe tim, phổi, kiểm tra phù ngoại biên.

Xét nghiệm cận lâm sàng:

– Mỡ máu (Lipid máu): tổng cholesterol, LDL-C, HDL-C, triglycerid (ít nhất 1 năm/lần).

– Đường huyết và HbA1c: phát hiện sớm đái tháo đường type 2.

– Điện tâm đồ (ECG): kiểm tra nhịp tim, dấu hiệu thiếu máu cơ tim.

– Siêu âm tim: đánh giá chức năng tim, phát hiện suy tim, bệnh van tim.

– Siêu âm Doppler mạch cảnh (nếu có nguy cơ cao): phát hiện xơ vữa mạch máu.

– Chụp CT mạch vành hoặc đo canxi mạch vành (nếu có triệu chứng nghi ngờ).

Các chỉ số tim mạch quan trọng cần lưu ý

– Huyết áp: < 130/80 mmHg.

– Cholesterol toàn phần: < 200 mg/dL.

– LDL-C (cholesterol xấu): < 100 mg/dL (nguy cơ cao: < 70 mg/dL).

– HDL-C (cholesterol tốt): > 50 mg/dL.

– Triglycerid: < 150 mg/dL.

– Đường huyết lúc đói: < 100 mg/dL.

– HbA1c: < 5,7% (tiền đái tháo đường: 5,7–6,4%).

– BMI: 18,5 – 22,9 kg/m² (theo chuẩn châu Á).

– Vòng eo: < 80 cm ở nữ.

Tần suất theo dõi khuyến nghị

– Hàng tháng: tự đo huyết áp, cân nặng, vòng eo tại nhà.

– 6–12 tháng/lần: khám sức khỏe tổng quát, xét nghiệm máu cơ bản, ECG.

– Mỗi năm: kiểm tra mỡ máu, đường huyết, siêu âm tim.

– Theo chỉ định bác sĩ: chụp CT mạch vành, siêu âm Doppler mạch cảnh nếu có nguy cơ cao hoặc triệu chứng nghi ngờ bệnh tim mạch.

Lời khuyên để bảo vệ tim mạch sau 45 tuổi

– Duy trì chế độ ăn Địa Trung Hải: nhiều rau xanh, cá, dầu ô liu, hạt ngũ cốc nguyên hạt.

– Hạn chế muối, mỡ động vật, đường tinh luyện, rượu bia.

– Tập thể dục đều đặn: đi bộ nhanh, yoga, đạp xe, bơi ít nhất 150 phút/tuần.

– Quản lý stress: thiền, ngủ đủ giấc, cân bằng công việc – gia đình.

– Không hút thuốc, tránh tiếp xúc khói thuốc.

✅ Kết luận: Phụ nữ sau 45 tuổi, đặc biệt sau mãn kinh, nên coi việc khám và xét nghiệm tim mạch định kỳ là “lá chắn” phòng bệnh. Việc theo dõi sát các chỉ số huyết áp, mỡ máu, đường huyết cùng khám tim mạch chuyên sâu sẽ giúp phát hiện sớm, điều trị kịp thời và bảo vệ sức khỏe lâu dài.