BỆNH NHỒI MÁU NÃO LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN VÀ DẤU HIỆU NHẬN BIẾT

Nhồi máu não là tình trạng bệnh lý xảy ra khi động mạch não bị hẹp, tắc nghẽn hoặc do hạ huyết áp, dẫn đến thiếu cung cấp máu lên não. Điều này khiến một phần não bị suy giảm chức năng, rối loạn hoạt động. Nếu kéo dài và không được khắc phục kịp thời có thể gây ra tình trạng hoại tử não do thiếu oxy và glucose.

Nhồi máu não là gì?

Nhồi máu não (ischemic stroke) là tình trạng một vùng não bị tổn thương do mạch máu não bị tắc nghẽn, khiến máu và oxy không thể lưu thông đến nuôi dưỡng tế bào não. Chỉ sau vài phút, các tế bào não tại khu vực thiếu máu bắt đầu tổn thương và có thể chết, gây ra các rối loạn thần kinh.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhồi máu não chiếm khoảng 80–85% các trường hợp đột quỵ não, là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế và tử vong trên toàn cầu.

Nguyên nhân gây nhồi máu não

Nhồi máu não xảy ra chủ yếu do tắc nghẽn dòng máu lên não, thường gặp bởi:

Xơ vữa động mạch: mảng xơ vữa làm hẹp hoặc tắc động mạch não.

Huyết khối tim – não: cục máu đông hình thành ở tim (do rung nhĩ, bệnh van tim…) trôi theo dòng máu và gây tắc mạch não.

Bệnh mạch não nhỏ: tổn thương các mạch máu nhỏ trong não, thường liên quan đến tăng huyết áp, đái tháo đường.

Nguyên nhân khác: bóc tách động mạch, bệnh lý đông máu, biến chứng sau chấn thương.

Yếu tố nguy cơ

– Tăng huyết áp.

– Đái tháo đường.

– Rối loạn mỡ máu.

– Hút thuốc lá, uống rượu bia.

– Lối sống ít vận động, béo phì.

– Tuổi cao, có tiền sử gia đình bị đột quỵ.

Dấu hiệu nhận biết nhồi máu não

Nhồi máu não thường xuất hiện đột ngột. Các dấu hiệu cảnh báo sớm có thể nhớ bằng quy tắc FAST:

– F (Face – Khuôn mặt): méo miệng, cười không cân đối.

– A (Arm – Tay): yếu hoặc liệt tay, khó nâng 2 tay cùng lúc.

– S (Speech – Lời nói): nói khó, nói ngọng, không diễn đạt được.

– T (Time – Thời gian): cần gọi cấp cứu 115 ngay lập tức.

Ngoài ra, người bệnh có thể kèm theo:

– Đột ngột mất hoặc giảm thị lực.

– Tê, yếu nửa người.

– Chóng mặt, mất thăng bằng, đi loạng choạng.

– Nhức đầu dữ dội bất thường.

Khi nào cần đi khám ngay?

Nhồi máu não là cấp cứu y khoa. Người bệnh cần được đưa đến bệnh viện có đơn vị đột quỵ trong “thời gian vàng” 4,5 giờ đầu, để được cân nhắc dùng thuốc tiêu sợi huyết hoặc can thiệp lấy huyết khối. Điều trị sớm giúp hạn chế tối đa di chứng liệt và tử vong.

Nhồi máu não là một bệnh lý nghiêm trọng, xảy ra do tắc nghẽn mạch máu não, thường gặp ở người có bệnh nền tim mạch, huyết áp cao, đái tháo đường. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu FAST và đưa người bệnh đến cơ sở y tế kịp thời sẽ quyết định khả năng hồi phục.

👉 Duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát tốt huyết áp – đường huyết – mỡ máu chính là chìa khóa quan trọng để phòng ngừa nhồi máu não.