PHÂN BIỆT NHỒI MÁU NÃO VỚI XUẤT HUYẾT NÃO VÀ CÁC BỆNH LÝ THẦN KINH KHÁC

Hiểu rõ về các bệnh lý thần kinh không chỉ giúp ngăn ngừa tác động tiêu cực lên sức khỏe của não mà còn mang lại hy vọng cho sự phục hồi và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Nhồi máu não và xuất huyết não

Cả hai đều thuộc nhóm đột quỵ não, khởi phát đột ngột với các triệu chứng thần kinh khu trú như yếu liệt nửa người, rối loạn ngôn ngữ, mất thăng bằng hoặc mất thị lực. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt quan trọng:

– Nhồi máu não thường xuất hiện ở bệnh nhân có yếu tố nguy cơ xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, rung nhĩ. Triệu chứng thường khởi phát đột ngột, tiến triển trong vài phút đến vài giờ. Bệnh nhân có thể tỉnh táo hoặc chỉ rối loạn ý thức nhẹ, hiếm khi có đau đầu dữ dội.

– Xuất huyết não thường liên quan đến tăng huyết áp không kiểm soát, dị dạng mạch não, hoặc dùng thuốc chống đông. Khởi phát đột ngột, đa số trong lúc gắng sức. Người bệnh thường có đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn, rối loạn ý thức sớm, thậm chí hôn mê ngay từ đầu. Chẩn đoán xác định dựa vào CT não: nhồi máu não thường là vùng giảm tỷ trọng, trong khi xuất huyết não là ổ tăng tỷ trọng rõ ràng.

Phân biệt với cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)

TIA là “tiền đột quỵ”, có các triệu chứng giống nhồi máu não (yếu nửa người, rối loạn ngôn ngữ, mờ mắt), nhưng hồi phục hoàn toàn trong vòng 24 giờ, thường chỉ vài chục phút. Trên CT hoặc MRI không thấy tổn thương nhu mô não vĩnh viễn. Đây là dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ thật sự.

Phân biệt với động kinh cục bộ

Động kinh cục bộ khởi phát đột ngột, có thể gây co giật tay chân, co giật mặt, hoặc mất ý thức thoáng qua. Sau cơn, bệnh nhân có thể bị yếu tạm thời ở một bên cơ thể (gọi là liệt Todd), dễ nhầm với nhồi máu não. Tuy nhiên, yếu do động kinh thường hồi phục nhanh trong vài giờ, không tiến triển nặng dần như đột quỵ.

Phân biệt với đau nửa đầu có aura

Một số bệnh nhân đau nửa đầu có “aura” (triệu chứng báo trước) như nhìn thấy chớp sáng, mất một vùng thị lực, cảm giác tê bì hoặc khó nói thoáng qua. Điều này đôi khi bị nhầm với cơn đột quỵ. Tuy nhiên, khác biệt ở chỗ: triệu chứng trong migraine khởi phát từ từ, tiến triển trong 5–20 phút, sau đó đi kèm đau đầu nhói từng cơn, thường tái phát theo chu kỳ và hồi phục hoàn toàn sau cơn.

Điểm mấu chốt

– Nhồi máu não: khởi phát đột ngột, không đau đầu dữ dội, ít rối loạn ý thức sớm.

– Xuất huyết não: thường đau đầu dữ dội, nôn, rối loạn ý thức nhanh.

– Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA): giống nhồi máu não nhưng hồi phục hoàn toàn trong 24 giờ.

– Động kinh: có cơn co giật, yếu sau cơn nhưng hồi phục nhanh.

– Migraine có aura: triệu chứng tiến triển từ từ, đi kèm đau nửa đầu.

👉 Như vậy, để chẩn đoán chính xác, ngoài khai thác thời điểm khởi phát, diễn tiến triệu chứng và tiền sử bệnh, thì chụp CT hoặc MRI não là phương tiện quan trọng nhất để phân biệt nhồi máu não với xuất huyết não và các bệnh lý thần kinh khác.