HẠ CANXI MÁU – NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG

Canxi là một trong những khoáng chất quan trọng đối với cơ thể. Canxi tham gia vào hoạt động co cơ, dẫn truyền thần kinh, quá trình đông cầm máu, và giải phóng hormon của cơ thể. Hạ canxi máu là một quá trình diễn ra từ từ do chế độ ăn uống hàng ngày không phù hợp, không cung cấp đủ canxi cho cơ thể.

Hạ canxi máu là gì?

Hạ canxi trong máu được định nghĩa chính xác như sau: Nồng độ huyết thanh toàn phần nhỏ hơn 8,8 mg/dL trong điều kiện protein huyết tương bình thường, nồng độ ion canxi hóa nhỏ hơn 4,7 mg/dL.

Những chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo với một người trưởng thành mỗi ngày nên nạp vào cơ thể 1000 mg canxi. Trong đó sẽ có khoảng 20 – 40% lượng canxi sẽ được ruột hấp thụ, khoảng 20% sẽ được thận hỗ trợ bài tiết, 20% được đào thải qua các dịch tiêu hóa và phần canxi còn lại sẽ được đào thải ra ngoài cùng với phân.

Nguyên nhân dẫn đến hạ canxi máu

Cung cấp không đủ canxi cho cơ thể

Tình trạng này gặp ở những đối tượng có nhu cầu canxi cao như trẻ em phát triển nhanh, phụ nữ đang mang thai và nuôi con bằng sữa mẹ. Nếu lượng canxi hàng ngày cung cấp không đủ sẽ dẫn đến tình trạng hạ canxi trong máu.

Suy tuyến cận giáp

Giảm hormon PTH dẫn đến hạ canxi máu, tăng phospho máu, có thể đưa đến triệu chứng mạn tính của hạ canxi máu. Thiểu năng tuyến giáp có thể là hậu quả của sự nhầm lẫn trong phẫu thuật cắt tuyến giáp.

Thiếu vitamin D

Việc cung cấp không đủ Vitamin D hoặc tình trạng ruột kém hấp thu có thể là nguyên nhân của hạ canxi máu. Tác dụng phụ của một số thuốc như phenobarbital, rifampicin, … hoặc ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng có thể gây ra rối loạn chuyển hóa Vitamin D, dẫn đến hạ canxi máu.

Bệnh lý về thận

Các bệnh lý như suy thận cũng có thể dẫn đến hạ canxi máu, nguyên nhân do thận giảm bài tiết, các tế bào thận bị tổn thương làm giảm khả năng tổng hợp 1,25OH2D3. Ngoài ra, hội chứng Fanconi khiến lượng canxi qua thận giảm.

Hạ magie máu

Hiện tượng này xảy ra khi lượng magie trong máu bị hạ xuống mức thấp bất thường. Lượng magie thấp sẽ làm giảm khả năng sản sinh hormone PTH và ảnh hưởng đến quá trình hấp thu canxi của cơ thể.

Viêm tụy

Căn bệnh này xảy ra khi tuyến tụy của cơ thể bị viêm gây tụt canxi máu.

Hạ protein trong máu

Tình trạng hạ canxi máu lâm sàng hay còn gọi là giả hạ canxi máu. Lượng canxi gắn với xác protein giảm đi nhưng lượng canxi ion hóa không thay đổi.

Các nguyên nhân khác

Nhiễm trùng huyết, tăng tiết calcitonin, tăng phản ứng tạo chelat trong lòng mạch, tăng phosphate máu, do thuốc, tăng lắng canxi ngoài lòng mạch, …

Triệu chứng hạ canxi máu là gì?

Triệu chứng ở người lớn:

– Sử dụng dấu Chvostek và dấu Trousseau để kiểm tra tăng phản xạ gân xương và co thắt cơ.

– Co giật, chuột rút.

– Rối loạn cảm giác trong bàn tay, bàn chân.

– Nhịp tim đập loạn, đau thắt bụng.

– Trầm cảm.

Trẻ em bị hạ canxi máu có thể biểu hiện các triệu chứng sau:

– Kích thích hoặc ngủ gà, chậm chạp.

– Bỏ bú, chán ăn.

– Tăng phản xạ gân xương (dấu Chvostek: gõ vào vị trí thần kinh mặt – trước gờ tai ngoài 2cm, thấy các cơ mặt cùng bên co lại)

– Co rút cơ (dấu Trousseau: cuốn băng huyết áp ở cánh tay và bơm cao hơn huyết áp tâm thu 20mmHg, giữ mức áp lực này trong 3 phút, dấu Trousseau dương tính khi thấy thấy dấu hiệu “bàn tay người đỡ đẻ”).

– Co giật, run.

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị hạ canxi máu sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.