ĐỘT QUỴ “THẦM LẶNG”: KHÔNG TRIỆU CHỨNG VẪN NGUY HIỂM

Khi nói đến đột quỵ, hầu hết mọi người đều hình dung đến các biểu hiện dữ dội như liệt nửa người, méo miệng, nói khó, hôn mê hoặc mất ý thức. Tuy nhiên, trên thực tế, có một dạng đột quỵ diễn ra âm thầm hơn nhiều – không triệu chứng rõ rệt, không gây đau đớn tức thì, nhưng lại tiềm ẩn hậu quả lâu dài đối với não bộ. Đó là đột quỵ thầm lặng (silent stroke).

Đột quỵ thầm lặng là gì?

– Đột quỵ thầm lặng là hiện tượng một phần nhỏ của não bị tổn thương do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu, nhưng không gây ra các triệu chứng lâm sàng điển hình. Người bệnh thường không hề biết mình vừa trải qua một cơn đột quỵ, và chỉ phát hiện ra tình trạng này khi chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc CT não vì một lý do khác.

– Mặc dù không biểu hiện ra bên ngoài, đột quỵ thầm lặng vẫn gây ra tổn thương thực sự ở mô não. Theo thời gian, sự tích lũy của các tổn thương này có thể làm giảm khả năng nhận thức, trí nhớ, khả năng điều phối vận động và thậm chí dẫn đến sa sút trí tuệ (dementia).

Vì sao đột quỵ không có triệu chứng vẫn nguy hiểm?

Nhiều người lầm tưởng rằng nếu không có triệu chứng thì không có gì đáng lo. Nhưng thực tế, đột quỵ thầm lặng:

– Gây tổn thương não âm thầm: Mỗi lần xảy ra, một phần nhỏ của não bị chết đi, ảnh hưởng đến chức năng tinh thần hoặc vận động, dù không biểu hiện ngay lập tức.

– Làm tăng nguy cơ đột quỵ thực sự: Người từng bị đột quỵ thầm lặng có nguy cơ cao hơn nhiều lần mắc đột quỵ nặng với các triệu chứng nguy hiểm.

– Góp phần vào sự suy giảm nhận thức theo thời gian: Đặc biệt ở người cao tuổi, việc tích lũy nhiều tổn thương nhỏ ở não có thể gây ra tình trạng lú lẫn, đãng trí, rối loạn hành vi.

Ai có nguy cơ bị đột quỵ thầm lặng?

Những người mang các yếu tố nguy cơ dưới đây cần đặc biệt cảnh giác:

– Tăng huyết áp (yếu tố nguy cơ phổ biến nhất)

– Tiểu đường

– Mỡ máu cao

– Hút thuốc lá

– Ít vận động, béo phì

– Cao tuổi, đặc biệt từ 60 tuổi trở lên

– Tiền sử bệnh tim mạch, rung nhĩ, đột quỵ trong gia đình

Cách phòng ngừa đột quỵ thầm lặng

– Phòng ngừa đột quỵ thầm lặng cũng chính là bảo vệ não bộ khỏi những tổn thương âm thầm có thể tích tụ theo thời gian. Một số biện pháp hiệu quả bao gồm:

– Kiểm soát huyết áp ổn định: Huyết áp cao là “thủ phạm số một” của cả đột quỵ có triệu chứng và đột quỵ thầm lặng.

– Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm và điều trị các bệnh lý nền như tiểu đường, rối loạn lipid máu.

– Từ bỏ thói quen xấu: Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, ngủ đủ giấc.

– Tăng cường vận động: Đi bộ, tập thể dục nhịp điệu hoặc yoga giúp cải thiện tuần hoàn máu não.

– Ăn uống lành mạnh: Ưu tiên rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt; hạn chế muối, đường và thực phẩm chế biến sẵn.

Khi nào nên đi khám?

Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao hoặc có những dấu hiệu bất thường như hay quên, mất tập trung, dễ nhầm lẫn hoặc thay đổi tính cách mà không rõ nguyên nhân, hãy chủ động đi kiểm tra sức khỏe, đặc biệt là khám chuyên sâu thần kinh hoặc chụp MRI não nếu cần thiết.

Đột quỵ thầm lặng có thể không để lại dấu hiệu gì sau khi xảy ra, nhưng hậu quả của nó lại âm thầm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống trong nhiều năm sau đó. Đừng để sự “im lặng” đánh lừa bạn. Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe tim mạch – não bộ và kiểm soát các yếu tố nguy cơ từ hôm nay, để tránh đánh mất chính mình trong tương lai.