BIẾN CHỨNG TIM MẠCH Ở BỆNH NHÂN TIỂU ĐƯỜNG NẶNG

Tiểu đường không chỉ là bệnh rối loạn đường huyết – nó là một căn bệnh chuyển hóa mạn tính ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống mạch máu trong cơ thể. Trong đó, biến chứng tim mạch là nguy hiểm nhất và cũng là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở người mắc đái tháo đường, đặc biệt là ở giai đoạn nặng, lâu năm.

Tại sao tiểu đường lại gây tổn thương tim mạch?

Người bệnh tiểu đường thường có nhiều yếu tố nguy cơ đi kèm như: tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, béo bụng, lối sống ít vận động… Tất cả những yếu tố này kết hợp với đường huyết cao kéo dài gây ra:

– Tổn thương lớp nội mạc mạch máu

– Xơ vữa động mạch sớm và lan rộng

– Giảm độ đàn hồi mạch máu, gây tăng huyết áp

– Rối loạn chuyển hóa lipid, làm tăng LDL – giảm HDL

– Kết quả là mạch máu nuôi tim bị hẹp dần hoặc tắc nghẽn hoàn toàn, gây ra các biến cố nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, suy tim, loạn nhịp tim, đột tử.

Biến chứng tim mạch thường gặp ở người tiểu đường nặng

Bệnh mạch vành (xơ vữa và hẹp động mạch vành)

– Là nguyên nhân chính gây đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim

– Có thể không biểu hiện rõ rệt ở người tiểu đường → dễ bị bỏ qua

Tăng huyết áp

– Gặp ở hơn 60% người tiểu đường tuýp 2

– Làm tăng gánh nặng cho tim và mạch máu não → tăng nguy cơ đột quỵ

Suy tim

Tim mất khả năng bơm máu hiệu quả → mệt mỏi, phù chân, khó thở

Đột quỵ não (tai biến mạch máu não)

– Xảy ra khi động mạch não bị tắc (nhồi máu) hoặc vỡ (xuất huyết)

– Hậu quả nghiêm trọng: liệt, mất ngôn ngữ, tử vong

Dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý sớm

– Đau thắt ngực khi gắng sức hoặc sau ăn

– Khó thở, mệt khi vận động nhẹ

– Phù chân, chướng bụng, tiểu ít

– Đánh trống ngực, hồi hộp, choáng váng

– Đột ngột tê liệt, méo miệng, nói ngọng – dấu hiệu đột quỵ

📌 Lưu ý: Người tiểu đường có thể không cảm nhận rõ cơn đau tim, do tổn thương thần kinh cảm giác → cần tầm soát tim mạch định kỳ, kể cả khi không có triệu chứng.

Làm sao để phòng ngừa biến chứng tim mạch ở người tiểu đường?

– Kiểm soát đường huyết chặt chẽ: Duy trì HbA1c < 7% (hoặc theo mục tiêu cá nhân hóa)

– Kiểm soát huyết áp và mỡ máu nghiêm ngặt

Huyết áp mục tiêu: < 130/80 mmHg

LDL-C: < 1.8 mmol/L (hoặc thấp hơn với bệnh nhân nguy cơ rất cao)

– Bỏ thuốc lá – giảm rượu bia – ăn uống hợp lý

Giảm muối, chất béo bão hòa, thực phẩm chế biến sẵn

Ăn nhiều rau xanh, cá, đậu hạt, ngũ cốc nguyên cám

– Vận động thể chất đều đặn: Tối thiểu 150 phút/tuần (đi bộ, đạp xe, bơi…)

– Khám tim mạch định kỳ

Điện tâm đồ, siêu âm tim, xét nghiệm mỡ máu, men tim

Đặc biệt quan trọng ở người tiểu đường >10 năm hoặc có triệu chứng nghi ngờ

“Biến chứng tim mạch là sát thủ thầm lặng của bệnh tiểu đường. Nó không cảnh báo rõ ràng – nhưng khi xuất hiện, hậu quả thường không thể đảo ngược.” Đừng đợi đến khi nhồi máu cơ tim hay đột quỵ mới bắt đầu quan tâm đến trái tim của mình. Hãy hành động sớm, hành động ngay từ hôm nay.