HUYẾT ÁP CAO VÀ CÁC BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM

Huyết áp cao (tăng huyết áp) không chỉ là một con số trên máy đo mà còn là một yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Nếu không được kiểm soát tốt, tăng huyết áp có thể làm tổn thương các cơ quan quan trọng như tim, não, thận và mắt, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

Biến chứng trên hệ tim mạch

Suy tim

Huyết áp cao làm tim phải bơm máu mạnh hơn để chống lại áp lực trong mạch máu. Theo thời gian, cơ tim dày lên (phì đại thất trái), làm giảm khả năng bơm máu hiệu quả, dẫn đến suy tim. Triệu chứng bao gồm khó thở, mệt mỏi, sưng chân tay.

Nhồi máu cơ tim

Huyết áp cao có thể gây tổn thương thành động mạch, tạo điều kiện cho cholesterol tích tụ, hình thành mảng xơ vữa. Khi các mảng này bị nứt vỡ, chúng có thể gây tắc nghẽn động mạch vành, dẫn đến nhồi máu cơ tim, có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Phình động mạch

Áp lực cao kéo dài làm thành động mạch yếu đi, dễ bị giãn và phình ra. Nếu động mạch phình bị vỡ (đặc biệt là động mạch chủ), bệnh nhân có thể bị xuất huyết nội nghiêm trọng, nguy cơ tử vong rất cao.

Biến chứng trên não

Đột quỵ (Tai biến mạch máu não)

Huyết áp cao là nguyên nhân chính gây đột quỵ do hai cơ chế:

– Đột quỵ do nhồi máu não: Mạch máu bị tắc nghẽn do cục máu đông, làm gián đoạn lưu lượng máu lên não.

– Đột quỵ do xuất huyết não: Thành mạch máu bị vỡ do áp lực quá cao, gây chảy máu trong não.

Cả hai dạng đột quỵ đều có thể gây liệt nửa người, mất ý thức, rối loạn ngôn ngữ, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức

Tăng huyết áp kéo dài có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong não, ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ và tư duy. Điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác.

Suy thận

Thận có nhiệm vụ lọc máu và đào thải chất độc. Khi huyết áp cao kéo dài, các mạch máu nhỏ trong thận bị tổn thương, làm suy giảm chức năng thận. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể bị suy thận giai đoạn cuối, phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

Biến chứng trên mắt

Tổn thương võng mạc (Bệnh võng mạc do tăng huyết áp)

Huyết áp cao có thể làm hỏng các mạch máu trong võng mạc, gây xuất huyết, phù nề hoặc tắc nghẽn mạch máu. Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.

Bệnh lý thần kinh thị giác

Tăng huyết áp có thể gây tổn thương dây thần kinh thị giác, làm giảm thị lực hoặc thậm chí gây mù lòa đột ngột.

Tăng huyết áp cấp cứu (Cơn tăng huyết áp ác tính)

Trong một số trường hợp, huyết áp có thể tăng đột ngột lên mức cực kỳ nguy hiểm (trên 180/120 mmHg), dẫn đến các biến chứng cấp tính như:

– Đột quỵ hoặc xuất huyết não.

– Nhồi máu cơ tim cấp.

– Suy thận cấp.

– Phù phổi cấp, gây khó thở nghiêm trọng.

Đây là tình trạng cấp cứu cần được xử lý ngay lập tức để tránh nguy cơ tử vong.

Huyết áp cao không chỉ đơn giản là một con số cao trên máy đo mà còn là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Do đó, việc kiểm soát huyết áp bằng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, giảm căng thẳng và tuân thủ điều trị là rất quan trọng để phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng này.