CHẨN ĐOÁN BỆNH GAN DO VIRUS: LÀM THẾ NÀO ĐỂ PHÁT HIỆN SỚM?

Bệnh gan do virus như viêm gan A, B, C, D, và E có thể tiến triển âm thầm mà không có triệu chứng rõ rệt trong giai đoạn đầu. Do đó, việc chẩn đoán sớm thông qua các xét nghiệm và kỹ thuật y học hiện đại đóng vai trò quan trọng trong điều trị và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như xơ gan và ung thư gan. Vậy, chẩn đoán bệnh gan do virus được thực hiện như thế nào?

Khi nào cần chẩn đoán bệnh gan do virus?

Dấu hiệu nghi ngờ:

Mệt mỏi kéo dài, chán ăn, buồn nôn.

Đau tức vùng hạ sườn phải.

Vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu.

Yếu tố nguy cơ:

Tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể người bệnh.

Dùng chung kim tiêm hoặc quan hệ tình dục không an toàn.

Sống trong khu vực có tỷ lệ nhiễm viêm gan cao.

Nếu bạn có các dấu hiệu hoặc yếu tố nguy cơ trên, cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra và chẩn đoán.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh gan do virus

Việc chẩn đoán bệnh gan do virus thường trải qua nhiều bước, từ khai thác tiền sử bệnh, khám lâm sàng đến các xét nghiệm chuyên sâu.

Khai thác tiền sử bệnh và khám lâm sàng

Hỏi bệnh:

Bác sĩ sẽ hỏi về các yếu tố nguy cơ như tiêm chích, truyền máu, quan hệ tình dục không an toàn, hoặc tiếp xúc với môi trường nhiễm virus.

Khám lâm sàng:

Kiểm tra các dấu hiệu vàng da, vàng mắt, sưng bụng, hoặc gan to khi sờ nắn.

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu là phương pháp quan trọng và phổ biến nhất để phát hiện các loại virus viêm gan:

Viêm gan A:

Anti-HAV IgM: Phát hiện kháng thể IgM, cho biết nhiễm viêm gan A cấp tính.

Viêm gan B:

HBsAg (Kháng nguyên bề mặt): Xác định sự có mặt của virus viêm gan B.

Anti-HBc IgM: Đánh giá tình trạng nhiễm virus cấp tính.

Anti-HBs: Xác định khả năng miễn dịch sau tiêm vaccine hoặc sau khỏi bệnh.

Viêm gan C:

Anti-HCV: Phát hiện kháng thể chống virus viêm gan C.

HCV RNA: Đánh giá sự tồn tại và tải lượng virus, xác định mức độ hoạt động của virus.

Viêm gan D:

Anti-HDV: Xác định kháng thể chống virus viêm gan D.

Viêm gan E:

Anti-HEV IgM: Phát hiện nhiễm viêm gan E cấp tính.

Đánh giá chức năng gan

Các xét nghiệm máu này giúp đánh giá mức độ tổn thương gan:

ALT và AST: Men gan tăng cao khi có tổn thương gan.

Bilirubin: Tăng trong trường hợp gan không chuyển hóa được bilirubin, gây vàng da.

Albumin và PT/INR: Đánh giá khả năng tổng hợp protein và yếu tố đông máu của gan.

Chẩn đoán hình ảnh

Các kỹ thuật hình ảnh giúp đánh giá cấu trúc và tình trạng tổn thương gan:

Siêu âm bụng: Phát hiện gan to, xơ gan, cổ trướng hoặc khối u.

FibroScan: Đo độ đàn hồi của gan, xác định mức độ xơ hóa hoặc sẹo gan.

CT scan và MRI: Dùng trong trường hợp nghi ngờ ung thư gan hoặc tổn thương nghiêm trọng.

Sinh thiết gan

Khi nào cần sinh thiết:

Khi cần xác định chính xác mức độ tổn thương gan hoặc đánh giá nguyên nhân không rõ ràng.

Quy trình:

Lấy một mẫu mô nhỏ từ gan để kiểm tra dưới kính hiển vi.

Ý nghĩa của việc chẩn đoán sớm

Phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm giúp điều trị kịp thời, ngăn ngừa tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan.

Xác định loại virus cụ thể để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Giảm nguy cơ lây nhiễm cho cộng đồng thông qua các biện pháp kiểm soát và phòng ngừa.

Chẩn đoán bệnh gan do virus là bước đầu tiên và quan trọng nhất để kiểm soát bệnh hiệu quả. Việc kết hợp các xét nghiệm máu, đánh giá chức năng gan và kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Hãy chủ động thăm khám và kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao, để bảo vệ sức khỏe gan và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.