VIÊM GAN VIRUS: NGUY CƠ TIỀM ẨN DẪN ĐẾN UNG THƯ GAN

Viêm gan virus, đặc biệt là viêm gan B và C, không chỉ gây ra tổn thương gan mà còn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư gan. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 80% các trường hợp ung thư gan trên toàn cầu có liên quan trực tiếp đến hai loại virus này. Vậy tại sao viêm gan virus lại làm tăng nguy cơ ung thư gan, và có thể làm gì để giảm thiểu nguy cơ này?

Viêm gan virus là gì?

Viêm gan virus là tình trạng viêm nhiễm gan do các loại virus như viêm gan B (HBV), C (HCV), A (HAV), D (HDV), và E (HEV) gây ra. Trong đó, viêm gan B và C là hai loại nguy hiểm nhất vì chúng có khả năng tiến triển thành mãn tính, dẫn đến tổn thương gan lâu dài.

Viêm gan B (HBV):

Lây qua máu, dịch cơ thể, và từ mẹ sang con.

Khoảng 10% người nhiễm viêm gan B phát triển thành mãn tính.

Viêm gan C (HCV):

Lây qua máu, thường do sử dụng chung kim tiêm hoặc truyền máu không an toàn.

Hơn 70% trường hợp nhiễm viêm gan C trở thành mãn tính.

Viêm gan virus và cơ chế dẫn đến ung thư gan

Tổn thương gan mãn tính

Virus viêm gan B và C gây viêm nhiễm kéo dài, khiến các tế bào gan liên tục bị tổn thương và tái tạo.

Sự tái tạo không kiểm soát này dễ dẫn đến đột biến DNA trong tế bào gan, tạo điều kiện cho ung thư gan phát triển.

Quá trình xơ gan

Viêm gan mãn tính thường tiến triển thành xơ gan, là tình trạng các mô sẹo thay thế cho tế bào gan khỏe mạnh.

Xơ gan không chỉ làm suy giảm chức năng gan mà còn làm tăng nguy cơ ung thư gan gấp 100 lần so với người bình thường.

Tác động trực tiếp của virus

Virus viêm gan B có khả năng tích hợp DNA của nó vào tế bào gan, gây đột biến gen và kích hoạt sự phát triển của ung thư.

Ở viêm gan C, các protein virus có thể kích thích sự phát triển bất thường của tế bào gan.

Yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư gan ở bệnh nhân viêm gan virus

– Thời gian nhiễm bệnh kéo dài: Càng bị viêm gan mãn tính lâu, nguy cơ phát triển ung thư gan càng cao.

– Lối sống không lành mạnh: Sử dụng rượu bia, hút thuốc làm tăng tốc độ tổn thương gan.

– Nhiễm đồng thời các loại virus: Nhiễm cả HBV và HCV hoặc HBV và HDV làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan.

– Không điều trị kịp thời: Bệnh nhân không được kiểm soát tải lượng virus có nguy cơ cao hơn.

Phát hiện và phòng ngừa ung thư gan ở bệnh nhân viêm gan virus

Phát hiện sớm

– Xét nghiệm định kỳ:

Tải lượng virus (HBV DNA, HCV RNA) để đánh giá mức độ hoạt động của virus.

Đánh giá chức năng gan qua ALT, AST và bilirubin.

– Chẩn đoán hình ảnh:

Siêu âm bụng định kỳ để phát hiện các tổn thương gan bất thường.

Chụp CT, MRI trong trường hợp nghi ngờ ung thư gan.

– Xét nghiệm AFP (Alpha-fetoprotein):

Đánh giá nguy cơ ung thư gan, đặc biệt ở người nhiễm viêm gan B và C.

Phòng ngừa nguy cơ tiến triển thành ung thư

– Điều trị viêm gan mãn tính:

Viêm gan B: Sử dụng thuốc kháng virus (Tenofovir, Entecavir) để giảm tải lượng virus.

Viêm gan C: Dùng thuốc kháng virus trực tiếp (DAA) giúp loại bỏ virus hoàn toàn trong 8-12 tuần.

– Tiêm vaccine phòng viêm gan B:

Tiêm phòng giúp bảo vệ khỏi nhiễm virus HBV – nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan.

– Hạn chế rượu bia và thuốc lá:

Rượu bia làm tăng tốc độ tổn thương gan, đẩy nhanh quá trình xơ gan và nguy cơ ung thư.

Vai trò của lối sống lành mạnh trong phòng ngừa ung thư gan

– Dinh dưỡng hợp lý:

Ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa.

Tránh thực phẩm mốc, chứa aflatoxin – chất làm tăng nguy cơ ung thư gan.

– Tập thể dục đều đặn: Giúp duy trì cân nặng hợp lý, giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ và xơ gan.

– Khám sức khỏe định kỳ: Người nhiễm viêm gan B và C cần kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các biến chứng.

Viêm gan virus là “kẻ thù thầm lặng” nhưng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời. Ung thư gan là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất, đòi hỏi người bệnh phải được theo dõi và điều trị thường xuyên. Hãy bảo vệ gan bằng cách tiêm phòng, duy trì lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ để giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư gan.