TẦM SOÁT SUY GIÁP: KHI NÀO NÊN LÀM XÉT NGHIỆM TUYẾN GIÁP ĐỊNH KỲ?

Hầu hết các bệnh liên quan đến tuyến giáp đều lành tính. Nói chung các bệnh về tuyến giáp thường dễ mắc nhưng dễ chữa nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên nếu không phát hiện và chữa kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, khó lường. Đặc biệt có thể biến chứng thành ung thư tuyến giáp, di căn hạch bạch huyết và phổi. Để đảm bảo sức khoẻ, các bác sĩ khuyến cáo tần suất xét nghiệm tuyến giáp tốt nhất là 6 tháng/lần, đặc biệt đối với các trường hợp đã từng có bệnh lý về tuyến giáp.

Vì sao cần tầm soát suy giáp định kỳ?

Suy giáp là bệnh nội tiết phổ biến nhưng thường diễn tiến âm thầm. Nhiều người sống chung với bệnh trong thời gian dài mà không hề biết, vì các triệu chứng dễ bị nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường, stress, rối loạn thần kinh hay do tuổi tác. Việc tầm soát hormone tuyến giáp định kỳ giúp phát hiện sớm, điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như rối loạn tim mạch, suy giảm trí nhớ, vô sinh hoặc ảnh hưởng thai kỳ.

Khi nào nên làm xét nghiệm tuyến giáp định kỳ?

Người có các triệu chứng nghi ngờ suy giáp

Mệt mỏi kéo dài, buồn ngủ, giảm trí nhớ

Da khô, táo bón, rụng tóc, tăng cân

Lạnh tay chân, trầm cảm, chậm nhịp tim

Kinh nguyệt không đều, khó thụ thai

➡️ Nếu có ≥2 triệu chứng kéo dài ≥2 tuần → nên làm xét nghiệm TSH, FT4.

Người thuộc nhóm nguy cơ cao

Những đối tượng sau nên tầm soát định kỳ dù chưa có triệu chứng rõ ràng:

Phụ nữ trên 30 tuổi (đặc biệt là sau sinh hoặc tiền mãn kinh)

Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp (Hashimoto, Basedow…)

Người mắc bệnh tự miễn như đái tháo đường type 1, lupus, viêm khớp dạng thấp

Người từng xạ trị vùng cổ, phẫu thuật tuyến giáp hoặc dùng thuốc ảnh hưởng tuyến giáp (amiodarone, lithium…)

Người cao tuổi, đặc biệt từ 60 tuổi trở lên

Phụ nữ mang thai hoặc đang chuẩn bị mang thai

Nên xét nghiệm TSH và FT4 trước khi mang thai và trong 3 tháng đầu thai kỳ nếu thuộc nhóm nguy cơ.

Phụ nữ bị suy giáp đang điều trị cần theo dõi hormone thường xuyên để điều chỉnh liều thuốc phù hợp cho thai kỳ.

Người đang điều trị suy giáp

Cần theo dõi TSH và FT4 định kỳ:

Sau 6–8 tuần khi bắt đầu hoặc thay đổi liều thuốc

Sau đó mỗi 3–6 tháng, rồi 1 năm/lần khi bệnh đã ổn định

Người có rối loạn lipid máu hoặc bệnh tim không rõ nguyên nhân

Vì suy giáp có thể gây tăng cholesterol, nhịp tim chậm hoặc tràn dịch màng tim nhẹ – nên xét nghiệm tuyến giáp để loại trừ nguyên nhân.

Nên xét nghiệm những gì?

TSH (Thyroid Stimulating Hormone): chỉ số sàng lọc chính.

FT4 (Free Thyroxine): đánh giá mức hormone hoạt động.

Anti-TPO (nếu nghi ngờ bệnh tự miễn Hashimoto).

Tầm soát tuyến giáp định kỳ là cách đơn giản, chi phí hợp lý nhưng mang lại hiệu quả phòng bệnh cao. Đặc biệt, ở những người có yếu tố nguy cơ hoặc triệu chứng mơ hồ, việc xét nghiệm hormone tuyến giáp sẽ giúp phát hiện sớm suy giáp và điều trị kịp thời, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.