MÃN KINH SỚM – KHI NÀO ĐÁNG LO VÀ XỬ LÝ RA SAO?

Mãn kinh là dấu mốc sinh lý tự nhiên của người phụ nữ, thường diễn ra ở độ tuổi từ 45 đến 55. Tuy nhiên, nếu quá trình này xảy ra trước tuổi 40, đó là mãn kinh sớm – một hiện tượng không nên xem nhẹ, vì có thể gây ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe thể chất, tâm lý và khả năng sinh sản.

Mãn kinh sớm là gì?

Mãn kinh sớm được chẩn đoán khi người phụ nữ ngừng hành kinh hoàn toàn trước 40 tuổi, kèm theo việc buồng trứng ngừng sản xuất hormone sinh dục nữ (estrogen, progesterone). Trong một số trường hợp, mãn kinh có thể đến sớm hơn nữa, gọi là mãn kinh cực sớm (trước 30 tuổi).

Nguyên nhân gây mãn kinh sớm

– Yếu tố di truyền: Nếu mẹ hoặc chị em gái từng mãn kinh sớm, bạn có nguy cơ cao hơn.

– Bệnh lý tự miễn: Các bệnh như lupus ban đỏ, viêm tuyến giáp tự miễn có thể làm hệ miễn dịch tấn công buồng trứng.

– Hóa trị, xạ trị: Điều trị ung thư vùng chậu hoặc toàn thân có thể làm tổn thương buồng trứng.

– Cắt buồng trứng: Phẫu thuật cắt bỏ hai buồng trứng sẽ gây mãn kinh ngay lập tức.

– Lối sống không lành mạnh: Hút thuốc, stress kéo dài, suy dinh dưỡng, tập luyện quá sức, thiếu ngủ có thể góp phần thúc đẩy mãn kinh sớm.

– Không rõ nguyên nhân (vô căn): Trong nhiều trường hợp, không tìm ra lý do cụ thể.

 Dấu hiệu cảnh báo mãn kinh sớm

– Kinh nguyệt thưa dần hoặc ngưng hẳn khi chưa đến 40 tuổi

– Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, mất ngủ

– Giảm ham muốn, khô âm đạo

– Mệt mỏi, dễ cáu gắt, suy giảm trí nhớ

– Loãng xương sớm, tóc khô rụng, da kém đàn hồi

– Khó mang thai, vô sinh

Mãn kinh sớm có đáng lo không?

Câu trả lời là có – nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Mãn kinh sớm kéo theo hàng loạt nguy cơ sức khỏe như:

– Loãng xương sớm, dễ gãy xương

– Tăng nguy cơ bệnh tim mạch do thiếu hụt estrogen bảo vệ thành mạch

– Suy giảm trí nhớ, sa sút tinh thần

– Vô sinh, ảnh hưởng đến kế hoạch sinh con

– Suy giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng đến đời sống tình cảm và tâm lý

 Cách xử lý khi phát hiện mãn kinh sớm

– Đi khám sớm tại cơ sở y tế chuyên sản – nội tiết

Bác sĩ sẽ kiểm tra chỉ số hormone (FSH, Estradiol, AMH) và đánh giá khả năng hoạt động của buồng trứng.

– Cân nhắc điều trị thay thế nội tiết tố (HRT)

Giúp bổ sung estrogen thiếu hụt, làm chậm loãng xương, cải thiện giấc ngủ, tâm trạng và sinh lý. Tuy nhiên, cần được kê đơn và theo dõi chặt chẽ vì có nguy cơ phụ như huyết khối, tăng huyết áp.

– Bổ sung dinh dưỡng hợp lý

Tăng cường canxi, vitamin D, omega-3, đạm thực vật và rau xanh để bảo vệ xương và tim mạch.

– Giữ lối sống tích cực

Không hút thuốc, ngủ đủ giấc, kiểm soát stress, tập thể dục đều đặn như yoga, bơi lội hoặc đi bộ nhanh.

– Hỗ trợ sinh sản nếu có nhu cầu mang thai

– Trường hợp mãn kinh sớm và còn mong con, có thể cân nhắc xin trứng, thụ tinh ống nghiệm, hoặc trữ trứng từ sớm nếu có điều kiện.

Mãn kinh sớm là một thực trạng không hiếm, nhưng hoàn toàn có thể chủ động phát hiện và xử lý sớm để duy trì sức khỏe và chất lượng sống. Điều quan trọng là bạn lắng nghe cơ thể mình, đừng bỏ qua những dấu hiệu bất thường, và đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ khi cần. Bởi mỗi người phụ nữ đều xứng đáng được bước vào tuổi trung niên một cách vững vàng và tràn đầy năng lượng.