TẠI SAO VIÊM MŨI HỌNG CÓ THỂ GÂY VIÊM TAI GIỮA?

Viêm mũi họng có thể dẫn đến viêm tai giữa qua cơ chế lan truyền vi khuẩn và tắc nghẽn đường dẫn giữa mũi, họng và tai. Dưới đây là các nguyên nhân chính cùng cách thức cụ thể mà viêm mũi họng có thể gây viêm tai giữa:

Sự kết nối của hệ hô hấp trên và ống Eustachian

Mũi, họng và tai đều thuộc hệ thống hô hấp trên và thông nhau qua ống Eustachian (vòi nhĩ). Ống Eustachian đóng vai trò điều hòa áp suất giữa tai giữa và không khí bên ngoài, ngăn dịch từ họng tràn vào tai giữa. Khi bị viêm mũi họng, các mô niêm mạc sưng lên, dẫn đến tăng tiết dịch nhầy và vi khuẩn dễ lây lan theo ống này từ họng đến tai.

Tắc nghẽn và viêm ống Eustachian

Khi viêm mũi họng gây sưng niêm mạc, ống Eustachian có thể bị tắc nghẽn hoặc hẹp lại. Điều này làm cản trở sự lưu thông không khí và dịch giữa tai và họng, tạo ra một môi trường yếm khí (thiếu không khí) thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi. Dịch ứ đọng trong tai giữa dễ dàng tạo môi trường lý tưởng để các vi khuẩn gây viêm, dẫn đến viêm tai giữa cấp tính.

Sự suy giảm chức năng phòng vệ của niêm mạc

Khi niêm mạc mũi họng bị viêm, lớp màng nhầy bảo vệ niêm mạc giảm hiệu quả, dẫn đến khả năng phòng vệ tự nhiên trước vi khuẩn, virus giảm sút. Lúc này, vi khuẩn từ họng dễ dàng lan đến tai giữa qua đường ống Eustachian, nhất là khi người bệnh hắt hơi, ho mạnh hoặc xì mũi, làm áp lực đẩy vi khuẩn và dịch nhầy lên cao.

Yếu tố cơ địa và cấu trúc đặc biệt của trẻ em

Trẻ em có nguy cơ cao bị viêm tai giữa khi viêm mũi họng, bởi ống Eustachian của trẻ thường ngắn và nằm ngang hơn so với người lớn. Điều này khiến vi khuẩn và dịch nhầy từ họng dễ dàng di chuyển đến tai giữa. Hệ miễn dịch của trẻ cũng chưa hoàn thiện, nên khi bị viêm mũi họng, cơ thể trẻ dễ bị lây nhiễm lan sang tai giữa hơn.

Tác động của thói quen vệ sinh và yếu tố môi trường

Một số thói quen và yếu tố môi trường cũng góp phần làm viêm mũi họng dễ dẫn đến viêm tai giữa, như:

– Vệ sinh mũi không đúng cách: Việc xì mũi mạnh hoặc hít mũi có thể khiến vi khuẩn và dịch nhầy theo áp lực mà di chuyển lên tai giữa.

– Yếu tố thời tiết: Thời tiết lạnh hoặc chuyển mùa làm tăng nguy cơ viêm mũi họng và cũng là yếu tố thuận lợi cho viêm tai giữa phát triển.

Viêm mũi họng không chỉ là bệnh lý đơn lẻ mà còn có thể gây ra viêm tai giữa qua cơ chế lan truyền vi khuẩn qua ống Eustachian, tắc nghẽn và suy yếu chức năng miễn dịch tại chỗ. Để phòng ngừa viêm tai giữa, việc điều trị dứt điểm viêm mũi họng và giữ vệ sinh mũi họng đúng cách là rất quan trọng, đặc biệt là đối với trẻ em.