RỐI LOẠN MỠ MÁU SAU MÃN KINH – KẺ GIẤU MẶT GÂY NHỒI MÁU CƠ TIM

Rối loạn mỡ máu sau mãn kinh là yếu tố nguy cơ cao dẫn đến nhồi máu cơ tim do giảm hormone estrogen và các thay đổi lipid máu, gây tích tụ mảng xơ vữa và hẹp lòng mạch. Tình trạng này diễn biến âm thầm, có thể không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi xảy ra biến chứng. Phụ nữ sau mãn kinh cần chú ý các dấu hiệu nhồi máu cơ tim như đau ngực, toát mồ hôi, nhịp tim không đều, đau lan lên vai, cánh tay, lưng, cổ và dạ dày để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Cơ chế estrogen và lipid máu

Estrogen không chỉ ảnh hưởng đến hệ sinh sản mà còn đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa lipid:

– Giúp tăng cholesterol tốt (HDL), loại bỏ mỡ xấu ra khỏi mạch máu.

– Giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và triglycerid, hạn chế tích tụ mảng xơ vữa.

– Bảo vệ thành mạch, duy trì độ đàn hồi và lưu thông máu.

👉 Khi mãn kinh, estrogen giảm → cán cân lipid máu bị đảo ngược, dẫn đến tình trạng rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ bệnh tim mạch.

Tại sao LDL tăng, HDL giảm sau mãn kinh?

– Giảm estrogen → giảm hoạt động của enzyme chuyển hóa lipid → LDL (cholesterol xấu) tăng cao, HDL (cholesterol tốt) giảm thấp.

– Tuổi tác và lão hóa: Gan hoạt động kém, khả năng chuyển hóa mỡ giảm.

– Tăng cân và béo bụng thường gặp ở phụ nữ mãn kinh do thay đổi hormone và giảm vận động.

– Kháng insulin: Phụ nữ sau mãn kinh dễ bị rối loạn đường huyết, tiểu đường type 2 → thúc đẩy rối loạn lipid máu.

– Kết quả: LDL dư thừa bám vào thành mạch, hình thành mảng xơ vữa động mạch, có thể gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ nếu mảng xơ vữa vỡ ra.

Các biện pháp kiểm soát rối loạn mỡ máu

Dinh dưỡng hợp lý

– Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.

– Bổ sung cá béo (cá hồi, cá thu, cá mòi) giàu omega-3.

– Ăn các loại hạt, đậu, dầu thực vật (ô liu, hạt cải, mè).

– Hạn chế mỡ động vật, da gà, nội tạng, thức ăn nhanh, đồ chiên rán.

– Tránh đường tinh luyện, nước ngọt có gas, bánh kẹo công nghiệp.

Vận động thể chất

– Đi bộ nhanh, yoga, bơi lội, đạp xe ít nhất 150 phút/tuần.

– Vận động giúp tăng HDL (mỡ tốt), giảm LDL và triglycerid.

– Đồng thời hỗ trợ kiểm soát cân nặng và đường huyết.

Theo dõi định kỳ

– Kiểm tra mỡ máu 6 – 12 tháng/lần.

– Đo huyết áp, đường huyết, tầm soát nguy cơ tim mạch toàn diện.

Kết luận: Rối loạn mỡ máu ở phụ nữ sau mãn kinh là một “kẻ giấu mặt” nguy hiểm, bởi nó diễn tiến âm thầm nhưng lại là nguyên nhân chính gây nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Chế độ ăn uống khoa học, tập luyện đều đặn, duy trì cân nặng hợp lý và tuân thủ điều trị thuốc khi cần sẽ là chìa khóa giúp phụ nữ bảo vệ trái tim sau tuổi mãn kinh.