NGƯỜI CAO TUỔI VÀ VIỆC DÙNG THUỐC KIỂM SOÁT ĐƯỜNG HUYẾT AN TOÀN

Ở người cao tuổi, tiểu đường không đơn thuần là “cao đường huyết” – mà là một bức tranh đa bệnh lý phức tạp. Việc kiểm soát đường huyết trong nhóm tuổi này không chỉ đòi hỏi hiệu quả, mà còn phải đặc biệt chú trọng đến tính an toàn, tránh hạ đường huyết, tương tác thuốc và suy giảm chức năng cơ quan. Chọn thuốc đúng, dùng thuốc an toàn – chính là chìa khóa giúp người lớn tuổi sống khỏe cùng bệnh tiểu đường.

Tiểu đường ở người cao tuổi có gì khác biệt?

– Triệu chứng mờ nhạt: Nhiều người không có cảm giác khát, tiểu nhiều như người trẻ.

– Thường đi kèm nhiều bệnh nền: tăng huyết áp, tim mạch, loãng xương, sa sút trí tuệ…

– Chức năng gan, thận suy giảm theo tuổi → ảnh hưởng đến cách cơ thể hấp thu, chuyển hóa và thải trừ thuốc.

– Nguy cơ hạ đường huyết cao hơn do chế độ ăn thất thường, phản ứng kém với hạ đường huyết.

⚠️ Ở người già, một cơn hạ đường huyết có thể gây té ngã, tổn thương não, đột quỵ hoặc tử vong.

Nguyên tắc khi dùng thuốc kiểm soát đường huyết cho người cao tuổi

– Cá nhân hóa mục tiêu điều trị:

Không cố gắng “siết chặt” đường huyết như người trẻ.

Mục tiêu HbA1c linh hoạt hơn (thường 7.0 – 8.0%) tùy vào tuổi, bệnh nền, nguy cơ hạ đường huyết và kỳ vọng sống.

– Bắt đầu từ liều thấp, tăng chậm:

Tránh khởi đầu bằng liều cao → nguy cơ hạ đường huyết.

Đánh giá khả năng dung nạp và điều chỉnh từng bước.

– Ưu tiên thuốc ít gây hạ đường huyết:

Một số lựa chọn an toàn hơn cho người lớn tuổi:

Metformin: tốt cho người béo phì, nhưng cần thận trọng nếu suy thận.

DPP-4 inhibitors (như Sitagliptin, Linagliptin…): ít gây hạ đường huyết, dễ dùng.

SGLT2 inhibitors: giúp kiểm soát đường, huyết áp, bảo vệ tim thận – nhưng cần theo dõi huyết áp, nước tiểu và chức năng thận.

Insulin: vẫn được dùng khi cần, nhưng đòi hỏi theo dõi sát và kỹ năng tự chăm sóc.

– Đánh giá toàn diện – không chỉ đường huyết:

Kiểm tra chức năng gan – thận định kỳ

Theo dõi huyết áp, mỡ máu, dinh dưỡng

Đánh giá nhận thức, nguy cơ té ngã, khả năng tuân thủ điều trị

Những lưu ý đặc biệt khi dùng thuốc

– Không tự ý ngưng hoặc đổi thuốc, ngay cả khi “cảm thấy ổn”.

– Không dùng chung toa thuốc với người khác dù cùng bệnh.

– Thận trọng với thuốc dân gian, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.

– Báo bác sĩ ngay nếu có dấu hiệu hạ đường huyết: run tay, đói cồn cào, lú lẫn, mệt lả, toát mồ hôi.

Người cao tuổi rất cần:

– Sự hỗ trợ từ người nhà để nhắc nhở uống thuốc đúng giờ, ăn uống đều đặn.

– Theo dõi sát của bác sĩ để điều chỉnh thuốc phù hợp với tình trạng sức khỏe từng thời điểm.

– Chăm sóc toàn diện: dinh dưỡng, vận động, tinh thần, theo dõi biến chứng

“Ở tuổi già, điều quan trọng không phải là đường huyết thật thấp, mà là sống khỏe – không té ngã, không biến chứng, không cô đơn trong điều trị.” Hãy cùng bác sĩ xây dựng kế hoạch dùng thuốc an toàn – hiệu quả – và phù hợp với chính bạn.