CHU KỲ PHÁT TRIỂN VÀ CÁCH LÂY TRUYỀN CỦA VIRUS SỐT XUẤT HUYẾT

Bệnh sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, với cơ chế lây truyền chủ yếu qua muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus. Hiểu rõ chu kỳ phát triển và cách lây truyền của virus giúp nâng cao ý thức phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh.

Virus Dengue và các đặc điểm chính

– Virus Dengue thuộc họ Flaviviridae, có bốn tuýp huyết thanh (DENV-1, DENV-2, DENV-3, DENV-4).

– Một người có thể mắc bệnh nhiều lần vì miễn dịch sau nhiễm chỉ bảo vệ chống lại một tuýp huyết thanh cụ thể, không bảo vệ được các tuýp còn lại.

– Lần nhiễm thứ hai với tuýp virus khác có nguy cơ dẫn đến biến chứng nặng hơn, như sốc sốt xuất huyết hoặc xuất huyết nặng.

Chu kỳ phát triển của virus trong muỗi Aedes

Virus Dengue cần một giai đoạn phát triển trong cơ thể muỗi trước khi lây sang người:

– Muỗi hút máu người nhiễm virus: Khi muỗi cái Aedes hút máu từ người bệnh trong giai đoạn virus Dengue có mặt trong máu, virus xâm nhập vào cơ thể muỗi.

– Virus nhân lên trong cơ thể muỗi: Virus di chuyển đến tuyến nước bọt của muỗi và nhân lên trong vòng 8 – 12 ngày, tùy thuộc vào nhiệt độ môi trường.

– Muỗi trở thành vật trung gian lây bệnh: Khi muỗi đã nhiễm virus, nó có khả năng truyền bệnh suốt đời. Mỗi lần muỗi cắn một người khác, virus Dengue trong nước bọt muỗi sẽ xâm nhập vào máu của người đó.

Cách lây truyền bệnh sốt xuất huyết

– Lây truyền từ muỗi sang người: Đây là đường lây chính. Virus được truyền khi muỗi cắn người, đưa virus từ tuyến nước bọt của nó vào cơ thể nạn nhân.

– Lây truyền từ người bệnh sang muỗi khỏe: Trong giai đoạn 5 – 7 ngày đầu của bệnh (giai đoạn sốt cao), virus có nồng độ cao trong máu. Nếu muỗi hút máu người bệnh trong thời gian này, nó sẽ nhiễm virus và trở thành nguồn lây cho các lần cắn sau.

– Lây truyền qua đường khác (hiếm gặp): Một số trường hợp hiếm hoi có thể lây qua truyền máu, ghép tạng hoặc từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai.

Đặc điểm của muỗi Aedes – vector chính

– Tập tính hoạt động: Muỗi Aedes hoạt động mạnh vào sáng sớm và chiều tối.

– Môi trường sinh sống: Muỗi thích đẻ trứng ở nước sạch như lu nước, bể chứa, vỏ lon, lốp xe cũ hoặc chậu cây.

– Khả năng sinh sản và tồn tại: Trứng muỗi có thể tồn tại trong điều kiện khô hạn suốt nhiều tháng, sẵn sàng nở khi gặp nước.

Điều kiện thúc đẩy sự lây lan

– Khí hậu nhiệt đới: Nhiệt độ và độ ẩm cao là điều kiện lý tưởng cho muỗi sinh sản và virus nhân lên trong cơ thể muỗi.

– Đô thị hóa và dân số đông: Khu vực dân cư đông đúc và vệ sinh kém là môi trường lý tưởng cho sự lây lan.

 Phòng ngừa lây truyền

– Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi: thường xuyên vệ sinh và loại bỏ nước đọng.

– Sử dụng màn khi ngủ, kể cả ban ngày, và mặc quần áo dài tay.

– Phun thuốc diệt muỗi định kỳ và dùng các biện pháp xua đuổi muỗi.

Hiểu rõ chu kỳ phát triển và cách lây truyền của virus sốt xuất huyết giúp bạn và cộng đồng chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.